Ursula von der Leyen "redt" het Europees Parlement (maar niet ons): de motie van wantrouwen wordt slechts uitgesteld.

Inleiding: Een symbolische motie, een onthullende stemming

Op 10 juli 2025 verwierp het Europees Parlement een motie van afkeuring tegen de Commissie, ingediend door Gheorghe Piperea, Europarlementariër van de Fractie Europese Conservatieven en Hervormers (ECR), onder leiding van Ursula von der Leyen. Hoewel de uitslag al vaststond vanwege de strenge drempels (361 stemmen en twee derde van de uitgebrachte stemmen), vormde de stemming een belangrijke test voor de mate van consensus rond een Commissie die steeds meer werd bekritiseerd vanwege haar autoritaire, ondoorzichtige en onevenwichtige aanpak.

De aanleiding? De zogenaamde Pfizergate , oftewel het gebrek aan transparantie in de onderhandelingen met Pfizer tijdens de pandemie, een symbool van een top-down machtsmanagement, ver van de burgers en bestand tegen democratische controle.

Het resultaat: cijfers die voor zichzelf spreken

• Kiezers : 553 van de 720 Europarlementariërs (lage opkomst)

• Voor de motie : 175

• Tegen : 360

• Onthoudingen : 18➡️ De motie haalde noch de absolute meerderheid, noch de vereiste tweederde meerderheid.

Maar het belangrijkste politieke feit is er nog een: Ursula von der Leyen had 401 stemmen gekregen bij herverkiezing in 2024 , maar kreeg er vandaag slechts 360 om een ​​motie te verwerpen. Een duidelijk teken van afnemende consensus.

Breuken in Europese groepen: onder de oppervlakte het ongemak

• EVP : verenigd in de verdediging van haar leider. Manfred Weber verwierp de motie als een "initiatief van pro-Poetin extremisten".

• S&D : Officieel tegen, maar er zijn tekenen van interne ontevredenheid; sommige Europarlementariërs onthielden zich van stemming of boycotten de stemming.

• Renew Europe : stemde tegen, maar er was openlijke kritiek op de gecentraliseerde leiding van de president.

• Groenen/EVA : steunden de motie niet, maar verschillende leden waren afwezig om hun ongenoegen te uiten.

• ECR : verdeeld. De Polen (PiS) en Roemenen stemden vóór. De Broeders van Italië kozen, ondanks hun deelname aan de fractie, voor een tactische onthouding.

• Patriotten voor Europa en Europa van Soevereine Naties : voorstanders, maar kritisch ten aanzien van het centralisme van de EU en het militarisme van de Commissie.

• Links in Europa is verdeeld. De Vijfsterrenbeweging is vóór, terwijl La France Insoumise tegen stemmen "met rechts" is.

De Italiaanse stemming: ondoorzichtige allianties en tactische dubbelzinnigheden

De keuzes onder de 76 Italiaanse Europarlementariërs weerspiegelen volledig de tegenstellingen in de binnenlandse politiek:

• Broeders van Italië (FdI) : 24 zetels, niet deelgenomen . De reden? Om Raffaele Fitto, vicevoorzitter van de Commissie en vertegenwoordiger van de partij, niet te schaden. Een neutraliteit die naar ambiguïteit ruikt.

• Forza Italia (8 zetels): stem tegen , in volledige loyaliteit aan de EVP.

• Democratische Partij (14 zetels): stem tegen , maar er is interne verdeeldheid; Tarquinio en anderen hadden er de voorkeur aan gegeven zich te onthouden.

• Liga (8 zetels): stem vóór, in lijn met de eurosceptische en anti-von der Leyen-lijn.

• M5S (8 zetels): stem vóór , gemotiveerd door de afwijzing van het ondoorzichtige beheer van vaccinatiecontracten.

• Groenen en Italiaans Links (4 zetels): strategische afwezigheid , om te voorkomen dat een motie die door rechts werd gesteund, maar waarop de kritiek werd gehandhaafd, zou worden gelegitimeerd.

• Overigen : Dorfmann (PPE) en Gozi (Renew) stemden tegen.

Het politieke feit: een krakende meerderheid

De Commissie-von der Leyen komt formeel veilig uit de bus, maar politiek verzwakt. De "tegen"-stemmen betekenen niet automatisch volledige steun: veel stemmen waren een uiting van oppervlakkige loyaliteit of strategische berekening. Onthoudingen en afwezigheden zijn niet zomaar cijfers: het zijn scheuren in het Parlement die een latente en groeiende onvrede onthullen.

Publieke verklaringen laten er geen twijfel over bestaan. Zelfs onder officiële aanhangers klinken steeds vaker oproepen tot een "verandering van aanpak". Het top-downmodel van de Commissie – dat tijdens de pandemie contracten met Big Pharma in volledige ondoorzichtigheid beheerde en vandaag de dag massale herbewapening zonder debat propageert en een ideologische agenda oplegt aan milieu- en culturele kwesties – wordt onder de loep genomen.

Een management dat de democratie uitholt

Het echte probleem is niet Pfizergate , maar de politieke koers die Ursula von der Leyen heeft uitgezet: autoritair, ideologisch en ongevoelig voor afwijkende meningen. De president heeft de rol van de Commissie getransformeerd tot een commandocentrum dat de lidstaten omzeilt en het Parlement marginaliseert. De stemming van 10 juli is geen vrijbrief, maar een waarschuwing. Degenen die vandaag de dag voor tactische neutraliteit hebben gekozen, zoals de Broeders van Italië, zullen binnenkort te maken krijgen met een kiezersbestand dat steeds minder bereid is compromissen te accepteren met degenen die zich het recht hebben toegeëigend om alles voor iedereen te beslissen.

Het mislukken van de motie van wantrouwen is geen overwinning voor de Europese democratie, maar eerder een bevestiging van haar crisis: de EU blijft gevangen in een leiderschap dat overleeft op angst voor het alternatief, in plaats van op de daadwerkelijke consensus die het genereert. En dit is op de lange termijn het ware gevaar voor Europa.

Niet praten – Ideeën voor een visie die verder gaat dan de schijn